Yeşil binaların derecelendirilmesini sağlayan bir sertifikasyon sistemi olan LEED, “Leadership in Energy and Environmental Design” tanımının baş harflerinden oluşmuş bir kısaltmadır. Türkçe’de “Enerji ve Çevre Dostu Tasarımda Liderlik” olarak kullanılmaktadır. Sertifika, USGBC (United States Green Building Council – Amerikan Yeşil Binalar Konseyi) tarafından sürdürülebilir yapı için uygun standartları oluşturmak üzere 1998 yılında geliştirilmiş 2014 yılına kadar 4 farklı versiyonda uygulanmıştır. Halen LEED Versiyon 4 ve 4.1 yürürlüktedir.
Dünyada olduğu gibi ve ülkemizde de geçerliliği ve güvenirliliği kabul edilmiş olan sertifika, tüm yapı türleri için geçerlidir ve her proje türüne uygulanacak kadar esnektir. Hastanelerden veri merkezlerine, tarihi binalardan tasarım aşamasında olanlara kadar her bina için bir LEED sertifika sistemi bulunmaktadır.
LEED ile binaların nasıl planlandığını, inşa edildiğini, sürdürüldüğünü ve işletildiğini saptamak mümkündür. Sistem, her aşamada evlerden şirket merkezlerine kadar tüm binalar için kontrollü olarak çalışmaktadır. LEED onaylı yeşil binalar kaynak verimlidir. Daha az su ve enerji kullanırlar, sera gazı emisyonlarını azaltırlar. Ayrıca, diğer binalara göre daha ekonomiktirler. Bu nedenle dünyada önde gelen tüm şirketler LEED Sertifikalı binalarda yer seçmektedirler. LEED Sertifika Sisteminde aşağıdaki konu başlıkları performans kriterlerine bağlanmıştır:
Sürdürülebilir Arazi: İnşaat kirliliğinin önlenmesi, doğal alanların korunması, biyolojik çeşitliliğin teşvik edilmesi, arazinin verimli ve temiz kullanılması.
Yerleşim ve Ulaşım: Binanın toplu ulaşıma yakın olması, bisiklet yolları ve park alanlarının bulunması, bireysel otomobil kullanımının azaltılması, daha planlı ve çevreye duyarlı bir taşıma hedeflenmesi.
Su Verimliliği: Bina içi ve dışındaki su tüketiminin azaltılması, gri suyun, siyah suyun, yağmur sularının geri dönüştürülerek kullanılması, şebeke yükünün azaltılarak kaynakların korunması ve su tasarrufu sağlanması.
Enerji ve Atmosfer: Binaların ısıtma, soğutma, havalandırma ve ısı yalıtımında enerji verimli olması, yenilenebilir enerji kullanarak enerji tasarrufu sağlaması, gün ışığından en üst düzeyde yaralanabilir bir tasarıma sahip olması, doğru bina oryantasyonu ile enerji verimliliği sağlanması, binada kullanılan tüm cihazlarda enerji verimliliği.
Malzeme ve Kaynaklar: Binada kullanılan yapı malzemelerinin kaliteli ve çevreye duyarlı olması, geri dönüştürülebilen atıkların toplanması, ham madde tüketiminin en aza indirilmesi, bölgesel imalatı ve yerli kaynakları tercih ederek nakliye nedeniyle çevre üzerinde olumsuz etkilerin azaltılması.
İç Çevre Kalitesi: Bina içinde iç hava kalitesinin ve ısı kontrollerin sağlanması, çevreye ve insan sağlığına duyarlı malzeme kullanımı, aydınlatma sistemlerinin ihtiyaçlara göre ayarlanabilir olması, bina dışında sigara içme alanlarının oluşturulması, bina sakinlerinin kimyasal ve tehlikeli partiküllere maruz kalma seviyelerinin en aza indirgenmesi.
Tasarımda Yenilik: LEED kriterlerine yeni kriterler ekleyebilecek ve çevresel katkı sağlayabilecek yeni uygulamalara yer verilmesi.
Bölgesel Öncelikler: Doğal kaynaklar, ormanlar ve yeraltı suları gibi binanın bulunduğu bölgeye özgü niteliklerin projede ön plana çıkartılarak değerlendirilmesi.