Florlu gazlar ve bunların tüketimi yeşil binalar için çok önemli bir konudur. Türkiye, İklim Değişikliğini olumsuz etkileyen Florlu Sera Gazlarının azaltımını hedefleyen Kigali Değişikliğini 11 Mart 2021 tarihinde onayladı. Bu konunun detaylarını yazımızda bulacaksınız.
Türkiye'nin 1991 yılında taraf olduğu Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Viyana Sözleşmesi ve Montreal Protokolü ile ilgili ulusal ve uluslararası çalışmalar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı koordinasyonunda gerçekleştirilmektedir. Çevre konusunda oluşturulmuş en başarılı çok taraflı anlaşma olarak tanımlanan Montreal Protokolünün uygulanmasında, Türkiye en başarılı ülkeler arasında yer almaktadır.
Öte yandan, Ozon Tabakasını İncelten Maddelere İlişkin Montreal Protokolü altında yer alan Kigali Değişikliği, Ekim 2016'da Ruanda'nın Kigali kentinde düzenlenen 28. Taraflar Toplantısı sırasında kabul edilmiştir. Bu değişik ile, küresel ısınma potansiyeli oldukça yüksek olan soğutma gazlarının (hidroflorokarbonların -HFC'ler) üretiminin ve tüketiminin aşamalı olarak azaltılması amaçlanmaktadır.
Hidroflorokarbonlar, iklimlendirme ve soğutma ve ısı pompası, solvent, yangın söndürme sistemlerinde ve elektrikli şalt cihazlarında soğutma gazı olarak kullanılıyor. Ozon tabakasına zarar vermedikleri bilinen hidroflorokarbonların iklim değişikliğini karbondioksitten binlerce kez daha fazla etkiledikleri biliniyor. Kigali Değişikliği ile birlikte iklim değişikliğini artıran güçlü sera gazlarının tüm dünyada hızla azaltılmaya başlanması hedefleniyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 04.03.2021 tarihinde onaylanan Değişiklik; 28. Taraflar Toplantısı'nda Üzerinde Mutabakata Varılan Montreal Protokolü'ne Yönelik Değişikliğin (Kigali Değişikliği-2016) Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun 11 Mart 2021 tarihli ve 31420 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Kigali Değişikliğine taraf olunması ile, Türkiye, diğer ülkelerle birlikte iklim değişikliği mücadelesine verdiği önemi göstererek, Değişikliğe taraf olan diğer ülkeler gibi florlu sera gazlarının üretim ve tüketimini önümüzdeki 30 yıl içinde yüzde 80'den fazla azaltmayı taahhüt etti. Bu kademeli azaltım programı ile, 2050 yılına kadar küresel ölçekte 80 milyar metrik tondan fazla karbondioksit eşdeğeri emisyonun önlemesi bekleniyor. Türkiye, iklim değişikliğiyle mücadelesini her geçen gün arttırıyor.
Kigali Değişikliğine şu ana kadar 115 ülke taraf oldu. Türkiye Kigali Değişikliğine taraf olarak, Paris Anlaşması’nın hedeflediği küresel ısınmayı 1,5 0 C’nin sınırlandırma hedefine katkıda bulunacak. Yeşil bina hareketi için son derece önemli olan bu gazların kullanımı konusunda LEED v4 ve v4.1'de bir çok teknik detay yer alamaktadır. LEED Online Eğitim Programlarımızdan konu ile ilgili teknik bilgi edinebilirsiniz.
Florlu Sera Gazı İçeren Veya Çalışması Bu Gazlara Dayanan Ekipmana Müdahale Eden Gerçek Ve Tüzel Kişilerin Belgelendirilmesine İlişkin Tebliğ Yayımlandı 24 Eylül 2020
Ülkemizin 1991 yılında taraf olduğu Ozon Tabakasının Korunmasına Dair Viyana Sözleşmesi ve Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü ile ilgili ulusal ve uluslararası çalışmalar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı koordinasyonunda gerçekleştirilmektedir.
Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü’nün 28. Taraflar Toplantısı 9-14 Ekim 2016 tarihlerinde Türkiye heyetinin de katılımı ile Ruanda’nın Kigali kentinde gerçekleştirilmiş, Taraflar Toplantısı sonucunda Protokole taraf ülkeler tarafından Kigali Değişikliği kabul edilmiştir. Söz konusu değişiklik ile Kyoto Protokolü altında yer alan, yüksek sera gazı etkisi bulunan 18 adet florlu sera gazı Montreal Protokolü kontrol altına alınan maddeler listesine dahil edilmiştir.
16/4/2014 tarihli ve (AT) 517/2014 sayılı Florlu Sera Gazlarına İlişkin Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çalışmaları kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik 4/1/2018 tarihli ve 30291 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu yönetmeliğin 12 nci Maddesinin 4 üncü bendinde “Florlu sera gazı içeren veya çalışması florlu sera gazlarına dayalı olan cihazlara müdahale eden kullanıcıların eğitim ve belgelendirme işlemleri, belge iptali, sınav ve ilgili diğer işlemlere ilişkin usul ve esaslar, Bakanlıkça düzenlenir.” ifadesi yer almaktadır. Ayrıca Geçici 1 inci madde de ise “Nitelikleri 7/4/2017 tarihli ve 30031 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ozon Tabakasını İncelten Maddelere İlişkin Yönetmelikte belirtilen teknik personel, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 2 (iki) yıl süreyle ürün veya ekipmana müdahale edebilir.” hükmü yer almaktadır.
Bununla birlikte, florlu sera gazlarına ilişkin 517/2014 sayılı AB tüzüğü ise florlu sera gazlarına ilişkin düzenlemeleri içermekte olup florlu sera gazları ile çalışan ekipmana müdahale eden kişilerin eğitim ve sertifikalandırılmasına yönelik maddeleri de içermektedir.
Bu kapsamda, ülkemizde florlu sera gazları içeren solvent, iklimlendirme, soğutma ve ısı pompası, yangın söndürme sistemleri, şalt cihazları, frigorifik araçlarda bulunan soğutma ünitelerine müdahale eden ve ilgili faaliyetleri yürüten kişilerin görevlerini icra ederken yapmaları gereken zorunluluklar ortaya çıkmıştır. Florlu sera gazı içeren ekipmanla çalışılacak alanlarda kalite ve güvenliği sağlayabilen nitelikli iş gücü ihtiyacı doğmuştur.
Bu çerçevede, gerek Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik, gerekse de Avrupa Birliği Müktesebatına uyum çalışmaları kapsamında hazırlanan “Florlu Sera Gazı İçeren veya Çalışması Bu Gazlara Dayanan Ekipmana Müdahale Eden Gerçek ve Tüzel Kişilerin Belgelendirilmesine İlişkin Tebliğ” 24/09/2020 tarihli ve 31254 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu tebliğin amacı, florlu sera gazları içeren veya çalışması bu gazlara dayanan ekipmanlara müdahale eden ve ilgili faaliyetleri yürüten gerçek ve tüzel kişilerin belgelendirilmesi için asgari gereklilikleri ve ilgili esasları belirlemektir. Tebliğ’de genel hükümler, gerçek ve tüzel kişilerin belgelendirilmesi, geçerlilik süreleri, bildirim, denetim ve çeşitli ve son hükümlere ilişkin hükümler yer almaktadır.
Tebliğe aşağıdan ulaşabilirsiniz: