Sera Gazı Emisyonu Envanteri
Nedir?
Sera Gazlarının Envanteri, şehir ölçeğinde veya seçilen sınırlı bir bölge özelinde uluslararası normlara uygun olarak atmosfere salınan veya absorbe edilen sera gazlarının miktarının teknik bir raporla belirlenmesidir.
Dünyadaki şehirler, iklim değişikliğini tetikleyen sera gazlarının (GHG) %70'ini üretiyor. Şehirlerin süratle sera gazı emisyonlarını azaltmak ve iklim değişikliğine hazırlanmak için harekete geçmesi gerekiyor. Güvenilir sera gazı emisyonları verileri, şehir düzeyindeki etkili iklim eylemlerinin planlanmasında yol göstericidir.
Sera Gazlarının Envanteri, şehir ölçeğinde veya seçilen sınırlı bir bölge özelinde uluslararası normlara uygun olarak atmosfere salınan veya absorbe edilen sera gazlarının miktarının teknik bir raporla belirlenmesidir. Sera Gazı Envanteri, gazların kaynaklarını, miktarlarını ve bu gazların salındığı zaman aralığını içermektedir. Sera gazları, şehir içerisindeki ve ona hizmet eden art bölgesindeki aktivitelerden ve arazi değişiminden kaynaklanmaktadır. Enerji, ulaşım, atık, ticaret, konutlar ve endüstri şehirdeki başlıca sera gazı kaynaklarıdır. Şehirler sera gazı envanterlerini elde ettiklerinde, buna ilişkin azaltma senaryo ve eylem planlarını da yapabilmektedirler.
Şehirler, geleceğe ilişkin iklim değişikliğine uyum senaryo ve tahminlerini oluştururken mutlaka mevcut sera gazı emisyon envanterlerini elde etmelidirler. İklim Değişikliğine Uyum stratejileri Sera Gazı Envanteri ile başlamaktadır. Sera Gazı Envanteri uluslararası normlara göre hesaplanmalı ve raporlanmalıdır. İklim Değişikliğine Uyum Senaryoları ve Eylem Planları için Sera Gazı Envanteri yapılması çalışmaların ilk adımı olarak ortaya çıkmaktadır:
-
Farklı sektörlerden kaynaklanan emisyonların analiz edilmesi ve belirlenmesi
-
Şehirin baz emisyonunun tespit edilerek, bunun üzerine iyileştirme yapılması için çalışılması, gelecek tahminlerinin yapılması
-
Gelecekte şehirden kaynaklanacak emisyonların azaltılmasının gerçekçi hedeflerinin ortaya koyulması
-
Sektör bazlı desteklerin, teşviklerin ve eylemlerin belirlenmesi, politikaların oluşturulması ve ölçülmesi
-
Diğer şehirler ile mukayeselerin yapılabilmesi, diğer şehirlerde uygulanmış iyi örneklerin adapte edilmesi
-
Şehir yöneticilerine ve yatırımcılarına güvenli bir hesaplama ortamı sağlanması, şehrin itibarının arttırılması
-
Kente gelecek olan yatırımcılara cazip bir yatırım ortamı sunulması, onların çevre politikalarına uyumunun sağlanması
-
Şehirdeki konut kullanıcıları ve işyerleri ile gelişmiş bir iletişimin sağlanması
-
Dünya çapındaki Birleşmiş Milletler ve benzer bir çok inisiyatif ve organizasyon ile uyumun sağlanması
Yerel yönetimler, Şehir Sera Gazı Envanterlerini elde ettiklerinde İklim Değişikliğine Uyum Planlarının ilk adımını atmaktadır. Şehir ölçeğinde mevcut CO2e emisyonları belirlediğinde, gelecekte yeşil şehir normuna ulaşmak için atılması gerekli adımlar da ortaya çıkmaktadır.
Şehir Sera Gazı Envanterleri karar verebilmek için anahtar bir araçtır. Şehrin İklim Değişikliğine Uyum ve Yeşil Şehircilik konusundaki planlaması için etki azaltma eylemlerinin planlanması ve politika etkilerinin değerlendirilmesi için bir başlangıç noktasıdır.
Şehirdeki uzun vadeli üst ölçekli plan kararları ve yeni planlarda alınması gerekli tedbirler, İklim Değişikliğine Uyum (Adaptasyon) Eylem Planı ve Yeşil Şehircilik kriterleri, Sera Gazı Envanterleri sonuçlarına göre belirlenmektedir.
Şehirler CO2e emisyonlarını ölçmekle, karbon azaltma hedef ve politikalarını oluşturmakta, hangi eylem planı ile bu hedefe erişebileceklerini belirlemektedir. Hatta ilgili şehir için gelecekteki sıfır karbon hedefi de oluşturulabilmektedir.
Şehir ölçeğinde Sera Gazı Emisyon Envanterleri, şehirler için bir muhasebe ve raporlama standardıdır.
Bu envanterlerin uluslararası standartlarda yapılması, şehirlerde sera gazı emisyonlarını belirlemek, hesaplamak ve raporlamak için şehirlere güçlü, şeffaf, tutarlı ve küresel olarak kabul edilmiş bir çerçeve sunmaktadır.
Sera Gazı Emisyonları
Neden Ölçülmelidir?
Şehir Sera Gazı Envanterleri karar verebilmek için anahtar bir araçtır. İklim Değişikliğine Uyum, Yeşil Şehircilik planlaması, etki azaltma eylemleri ve politika etkilerinin değerlendirilmesi için bir başlangıç noktasıdır.
Sera Gazı Emisyonu Envanterini
Uluslararası Standartlarda Hesaplıyoruz
Şehir yönetimleri, Şehir Sera Gazı Emisyonları Envanterini uluslararası normlara uygun olarak hazırlanmalıdır.
Sera Gazı Emisyonu Envanteri çalışması için ilk etapta coğrafi sınır belirlenmekte, 12 aylık zaman dilimi tespit edilmekte, zorunlu olarak Carbon dioxide (CO2), Methane (CH4), Nitrous oxide (N2O), opsiyonel olarak Hydrofluorocarbons (HFC); Perfluorocarbons (PFC); Sulfur (SF6); Nitrogen trifluoride (NF3) envanterleri hesaplanmaktadır. Zorunlu emisyon kaynakları olarak sabit enerji tüketimi, ulaşım ve atık sektörleri hesaplanmakta, tercihe göre olarak endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı, tarım, ormancılık ve diğer arazi kullanımı hesaplamalara dahil edilmektedir. Sera Gazı Emisyonu Envanteri iki aşamada yapılabilmektedir. Bunlardan Birincisi Temel-BASIC, diğer ise Gelişmiş-BASIC+ seviyesidir.
BASIC seviyesinde, Kapsam 1’de şehirdeki sabit yakıt ve enerji tüketimi, ulaşım, atık, Kapsam 2’de ulusal şebeke kaynaklı enerji tüketimi, Kapsam 3’de şehirde üretilmiş ve şehir dışında depolanan atık emisyonları ele alınmaktadır.
BASIC+ seviyesinde ise, Kapsam 1’de şehirdeki tarım, ormancılık, endüstriyel işlemeler, sabit yakıt ve enerji tüketimi, ulaşım, atık, Kapsam 2’de ulusal şebeke kaynaklı enerji tüketimi, Kapsam 3’de şehirde üretilmiş ve şehir dışında depolanan atık emisyonları, şehir sınırı dışı ulaşım hizmetleri, şehir dışı enerji iletim ve dağıtımı emisyonları hesaplanmaktadır.
Hızlı şehirleşme ve artan insan faaliyetleri atmosfere salınan sera gazlarının artmasına neden olmaktadır. Bu durum küresel ısınma ve iklim değişikliğini doğurmaktadır. Şehir yönetimleri, Şehir Sera Gazı Emisyonları Envanterini uluslararası normlara uygun olarak hazırlanmalıdır.